Επιστολή του Μιχάλη Πρωτολάτη (υποψήφιου για Δ.Σ. του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.)

ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥΣ/ΣΕΣ

Εξωτερικό Περιβάλλον (Οικονομικό & Πολιτικό Πλαίσιο) –
θεσμός κοινωνικής ασφάλισης – περίθαλψης

Ένα από τα θύματα της οικονομικής κρίσης και των μνημονιακών πολιτικών στην Ελλάδα αποτελεί ο θεσμός της κοινωνικής ασφάλισης και περίθαλψης. Ο κυριότερος λόγος οφείλεται στην υλοποίηση πολιτικών, που έχουν ως αποτέλεσμα την αποδόμηση του κοινωνικού κράτους και τον κοινωνικό αποκλεισμό όλο και μεγαλύτερου ποσοστού του πληθυσμού, το οποίο μετατοπίζεται εντός των ορίων της φτώχειας.

Ακόμα και οικονομολόγοι που ενστερνίζονται την αποθέωση της πλήρους ελευθερίας της αγοράς, μέσω μηχανισμών αυτοδιόρθωσης των ανισορροπιών (νόμος προσφοράς – ζήτησης και προσδιορισμός τιμών), δεν τολμούν να αμφισβητήσουν τον αναδιανεμητικό ρόλο προς όφελος των ασθενέστερων τάξεων, που πρέπει να διέπει τη φιλοσοφία ενός συστήματος ασφάλισης και παροχής ιατρικών υπηρεσιών.

Ρόλο που αδυνατούν από μόνες τους να διαδραματίσουν οι αγορές και ο προωθητικός μηχανισμός, σύμφωνα με την οικονομική σκέψη της πλήρους φιλελευθεροποίησης, της μεγιστοποίησης του ιδιωτικού οφέλους, μέσω της επιδίωξης της μεγιστοποίησης των κερδών.

Ποιά ιδιωτική πρωτοβουλία άραγε θα μπορούσε να αναλάβει από μόνη της το κόστος διασφάλισης μιας υψηλής ποιότητας παρεχόμενης υπηρεσίας, εάν τα άτομα στα οποία παρέχεται δεν είναι σε θέση να καταβάλουν το υψηλό αντίτιμο, το οποίο θα αριστοποιεί το σύστημα, όπως αρέσκονται να λένε κάποιοι ειδήμονες; - δηλαδή την μεγιστοποίηση της απόδοσης του επενδενδυμένου ιδιωτικού κεφαλαίου, που σίγουρα δεν έχει κοινωνικά αισθητήρια ή τουλάχιστον για να μην αδικήσουμε κανένα, δεν θα έπρεπε να έχει, καθώς τις περισσότερες φορές κοινωνικές ευαισθησίες και μεγιστοποίηση κερδών δεν μπορούν να χωρέσουν στο ίδιο καλάθι.

Στην Ελλάδα, ιδιαίτερα την τελευταία τετραετία, οι ανάγκες μείωσης του δημόσιου ελλείμματος οδήγησαν στην συρρίκνωση του αναδιανεμητικού ρόλου του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και περίθαλψης, η οποία έχει επιτευχθεί με την μετεξέλιξη του Κοινωνικού Προϋπολογισμού σε Τμήμα του Κρατικού Προϋπολογισμού. Ένα «κοινωνικό» σύστημα, του οποίου αποστερούν τους απαραίτητους για την επιβίωση και λειτουργία του πόρους, είναι καταδικασμένο σε αποτυχία και αφανισμό.

Ένα «κοινωνικό» σύστημα, του οποίου αποστερούν τους απαραίτητους για την επιβίωση και λειτουργία του πόρους, είναι καταδικασμένο σε αποτυχία και αφανισμό.

• η μη είσπραξη θεσμοθετημένων εσόδων - εισφοροδιαφυγή (6 δις € στο ΙΚΑ/2012),
• η ανασφάλιστη εργασία – μερική ή συνολική (1,5 εκατ. απασχολούμενοι),
• η όλο και συρρικνούμενη χρηματοδότηση του κρατικού προϋπολογισμού,
• η απώλεια εισροών (9 δις € - εκτίμηση έως 2019), από την αύξηση της ανεργίας, την προώθηση ευέλικτων μορφών απασχόλησης και την μείωση των μισθών,

μεταστρέφουν τον χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης από την ασφάλεια της κοινωνικής προστασίας σε θεσμό εξατομικευμένης και ιδιωτικοποιημένης ασφάλισης.

Προς τη κατεύθυνση αυτή έχουμε τη πλήρη εναρμόνιση της ασφαλιστικής νομοθεσίας της χώρας μας, με άμεση συνέπεια την μείωση των συντάξεων (κύρια, επικουρική, εφάπαξ). Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τον Ν. 3863/2010 την περίοδο 2010-2060, οι δαπάνες συντάξεων δεν πρέπει να υπερβούν τις 2,5 ποσοστιαίες μονάδες του Α.Ε.Π., όταν κατά την ίδια περίοδο η αύξηση του αριθμού των συνταξιούχων εκτιμάται κατά 70%.

Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π -Χαρτογράφηση προβλημάτων

Ο Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. ως Ταμείο Ιδιωτικού Δικαίου, του οποίου η λειτουργία δεν στηρίζεται στον Κρατικό Προϋπολογισμό παρουσιάζει, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, σοβαρά προβλήματα βιωσιμότητας, τα οποία θα μπορούσαν να ταξινομηθούν σε 2 βασικές κατηγορίες :

• Προβλήματα που οφείλονται στην οικονομική κρίση και την υλοποίηση των μνημονιακών πολιτικών.

• Μείωση των εσόδων από αγγελιόσημο, λόγω της μείωσης της διαφημιστικής δαπάνης, που δημιούργησε η διατήρηση υψηλού ρυθμού ύφεσης – -6% για το 2012 και εκτίμηση για -4,2% στο 2013.
• Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, λόγω του υψηλού ρυθμού ανεργίας που παρατηρείται στον κλάδο και της ελαστικοποίησης και αποδόμησης του συστήματος αμοιβών εργασίας.
• Αύξηση των υποχρεώσεων καταβολής επικουρικών συντάξεων, έναντι προηγούμενων ετών, λόγω των πολιτικών περιορισμού του μισθολογικού κόστους, που υλοποίησαν οι εκδοτικές επιχειρήσεις, μέσω προγραμμάτων μαζικών απολύσεων, αλλά και γενικότερα λόγω του κλίματος των αρνητικών προσδοκιών, που διαμορφώθηκαν στο εργατικό δυναμικό σχετικά με τις μελλοντικές συνθήκες εργασίας (κατάργηση Σ.Σ.Ε., μειώσεις αποδοχών μέσω ιδιωτικών συμφωνητικών, χειροτέρευση εργατικού και ασφαλιστικού νομοθετικού πλαισίου κ.τ.λ.).

• Διαρθρωτικά προβλήματα.

• Αδυναμία στρατηγικού σχεδιασμού επενδυτικής πολιτικής και αποτελεσματικής αξιοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του Οργανισμού.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι ζημίες που δημιουργήθηκαν από τις αλόγιστες επενδύσεις υψηλού ρίσκου στο Χ.Α.Α. (διαφορά μεταξύ τιμής κτήσης και αγοραίας τιμής των μετοχών), που δεν συνάδουν με το χαρακτήρα των επενδεδυμένων κεφαλαίων, ως πόρων συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και παροχής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
Το μέγεθος του προβλήματος διογκώνεται, εάν συνυπολογίσουμε τα διαφυγόντα κέρδη από τον πολυετή εγκλωβισμό κεφαλαίων στη χρηματιστηριακή αγορά και την αδυναμία είσπραξης χρηματοοικονομικής απόδοσης.

Ένα άλλο παράδειγμα της ίδιας κατηγορίας παθογένειας είναι η έλλειψη σχεδιασμού αποδοτικής αξιοποίησης του πάγιου εξοπλισμού του Οργανισμού, γεγονός που περίτρανα παρουσιάζεται στα διαφυγόντα κέρδη από την πολυετή μη λειτουργία και μη είσπραξη κάποιας προσόδου, για το παλαιό κτίριο του Οργανισμού.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, στην ξεχωριστή έκθεση που συνέταξα σχετικά με την αγορά του νέου κτιρίου του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π., ως μέλος της Εξελεγκτικής Επιτροπής, κατά τη περίοδο 2001 – 2005, και η οποία κατατέθηκε επίσημα στο Δ.Σ., τονίζεται η απουσία προσδιορισμού των πραγματικών λειτουργικών αναγκών του Οργανισμού κατά την απόφαση της αγοράς του νέου κτιρίου και η έλλειψη προτάσεων αποδοτικών χρήσεων του παλαιού.

Σχετικά μικρό χρονικό διάστημα χρειάστηκε για να επιβεβαιωθούν οι επισημάνσεις, καθώς ο Οργανισμός παραδέχτηκε ότι, με το νέο κτίριο δεν θα μπορούσε να καλύψει πλήρως τις όλο και αυξανόμενες ανάγκες του.

Αυξημένες δαπάνες διοικητικής λειτουργίας. Σύμφωνα με τις δημοσιευμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις για την χρήση του 2011 το 30% των εσόδων της κύριας δραστηριότητας «χρηματοδοτούν» τα έξοδα διοικητικής λειτουργίας. Να συνεκτιμηθεί το γεγονός ότι, ήδη τα λειτουργικά έξοδα (κόστος κύριας δραστηριότητας) ήταν αυξημένα κατά 46% περίπου των αντίστοιχων εσόδων από την κύρια δραστηριότητα του Οργανισμού.
Σημαντική πληροφόρηση θα έδινε η ανάλυση του μισθολογικού κόστους, το οποίο αναμένεται να έχει και το μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής στη διαμόρφωση της συγκεκριμένης δαπάνης - τέτοιου είδους όμως πληροφόρηση δεν υπάρχει, όπως αναφέρθηκε στις Γ.Σ. του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. & της Ε.Σ.Η.Ε.Α., από επίσημες πηγές του Οργανισμού
Αδυναμία ελέγχου απόδοσης του αγγελιοσήμου. Αδυναμία προσδιορισμού και σαφούς διάκρισης μεταξύ των διαφημίσεων που κατευθύνονται σε εφημερίδες και περιοδικά, οι οποίες υπόκεινται στο καθεστώς του αγγελιοσήμου και εκείνων που κατευθύνονται στο Διαδίκτυο, οι οποίες δεν υπόκεινται σε αγγελιόσημο.

Εκτός των προαναφερθέντων και μία σειρά επιπρόσθετων παραγόντων, συμπληρώνουν το άσχημο και νεφελώδες πλέγμα, μέσα στο οποίο καλείται ο Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. να λειτουργήσει το επόμενο διάστημα. Οι παράγοντες αυτοί είναι :

1. η ζημία από την απομείωση του αποθεματικού του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. στην Τράπεζα Ελλάδας, λόγω P.S.I., η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του αποθεματικού, από Ομόλογα ονομαστικής αξίας 115 εκατομμύριων ευρώ σε νέα Ομόλογα ονομαστικής αξίας 59 εκατομμυρίων ευρώ και άλλης ημερομηνίας λήξης (αξία σε περίπτωση διακράτησης σταδιακά μέχρι τη λήξη το 2043).
2. η ζημία λόγω των χρηματοοικονομικών συναλλαγών που ακολούθησαν κατά το χρονικό διάστημα από 19/03 έως και 23/04/2012 (5 αναλήψεις συνολικού ποσού 25 εκατομμυρίων ευρώ), εφόσον θεωρήθηκαν ως ρευστοποιήσεις ομολόγων στην τρέχουσα αξία εκείνης της χρονικής περιόδου, η οποία τελικά μείωσε την αξία του χαρτοφυλακίου σε τρέχουσες τιμές στο ποσό των 5,6 εκατομμύριων ευρώ. Παρουσιάζεται ότι, ο Οργανισμός ρευστοποίησε Ομόλογα ονομαστικής αξίας 50 εκατ. ευρώ για να εισπράξει 25 εκατ. ευρώ.
3. η ζημία που προκλήθηκε από το κούρεμα των Ομολόγων του Χαρτοφυλακίου του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π., κατά 53,5% (από 32,3 σε 15 εκατ. ευρώ).
4. ο κίνδυνος απόδοσης υπέρ Δημοσίου του 10% από τα ετήσια έσοδα που προέρχονται από το αγγελιόσημο, βάσει του Νόμου του 2008.
5. τα αρνητικά χρηματοοικονομικά αποτελέσματα (ζημίες) του Οργανισμού, τα οποία χρηματοδοτούνται από τα αποθεματικά διαθέσιμα, συμβάλλοντας στην περαιτέρω δραματική μείωση που έχουν υποστεί τις τελευταίες διαχειριστικές χρήσεις.

Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. – Προτάσεις

Ένας ανασχεδιασμός των πολιτικών παρέμβασης που θα αντιμετωπίζει τα προβλήματα με όραμα και προοπτική επιτυχίας, θα στηρίζονταν στους παρακάτω άξονες :

• στην θεσμοθέτηση ενός οργάνου συντονισμού χάραξης στρατηγικού σχεδιασμού και συντονισμού των πολιτικών παρέμβασης, στο οποίο μαζί με τον Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. θα συμμετέχουν όλες οι συνδικαλιστικές ενώσεις και τα όμορα ασφαλιστικά Ταμεία.
• στην συγκρότηση μίας θεσμοθετημένης επιτροπής επικοινωνίας και προώθησης των θέσεών μας στην κοινωνία και στους αρμόδιους φορείς.
• στην συνέχιση της προσπάθειας για διασφάλιση του αγγελιοσήμου και την επέκτασή του στο Διαδίκτυο. Προς την κατεύθυνση αυτή απαιτείται άμεσα να χαρτογραφηθεί το πλαίσιο, μέσα στο οποίο μπορεί να κινηθεί ο θεσμός του αγγελιοσήμου και να καταγραφούν οι προτάσεις του κλάδου, με στόχευση την διαμόρφωση μίας ολοκληρωμένης και βιώσιμης πρότασης προς τους αρμόδιους φορείς.
• στην συνέχιση των διεκδικήσεων μας με δυναμικότερο τρόπο προς την Τράπεζα της Ελλάδας, για την επιστροφή του κεφαλαίου των αποθεματικών μας καθώς και προς τους αρμόδιους φορείς, για την κατάργηση της ετήσιας παρακράτησης του 10% των αποθεματικών μας από το αγγελιόσημο.
• στην επανεξέταση της μείωσης της επικουρικής σύνταξης, αναγνωρίζοντας στα συνταξιοδοτούμενα μέλη μας την πραγματική αδυναμία αναπλήρωσης του εισοδήματός τους, έναντι αυτών που εργάζονται.

Η επιστημονική έρευνα στην Ευρώπη και παγκοσμίως έχει αποδείξει ότι, η διαχειριστική και αμιγώς λογιστική προσέγγιση στην ασφαλιστική πολιτική αδυνατεί να αντιμετωπίσει τις πολύπλευρες διαστάσεις της μακροχρόνιας οικονομικής βιωσιμότητας και αποτελεσματικότητας του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Το πρόβλημα, ιδιαίτερα σήμερα, είναι ουσιαστικά η παρατεταμένη οικονομική κρίση και ύφεση, η απουσία δυναμικής ανάπτυξης, οι πτωτικές εξελίξεις της απασχόλησης, η αύξηση της ανεργίας κ.τ.λ.

• στην επανεξέταση των δαπανών διοικητικής λειτουργίας, υπό το πρίσμα ανάλυσης κόστους – οφέλους.

Στις δύο Γ.Σ. (Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. – Ε.Σ.Η.Ε.Α.) διατυπώθηκαν ενστάσεις σχετικά με την ανορθολογικότητα της δομής του μισθοδοτικού συστήματος. Επίσημες πηγές του Οργανισμού αναφέρουν ότι, δεν υπάρχει πληροφόρηση σχετικά με το μισθολογικό κόστος.

Πρόσφατα, ανακοινώθηκε από τον Οργανισμό η ολοκλήρωση της ποιοτικής αξιολόγησης του προσωπικού. Δεν είναι σαφές εάν καθιερώθηκε και σύστημα αξιολόγησης προσωπικού, το οποίο θα συμβάλλει σε τακτική βάση στην αύξηση της παραγωγικότητας και στην αναβάθμιση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του.

Ένα ολοκληρωμένο σύστημα αξιολόγησης προσωπικού θα έπρεπε να εναρμονίζεται με πολιτικές ανταμοιβής της υψηλής απόδοσης, μέσω ενός αποδοτικού και αποτελεσματικού μισθοδοτικού συστήματος, το οποίο πρέπει να είναι ανοικτό και να δομείται σε αρχές και κριτήρια ανταμοιβής που θα είναι γνωστά και πλήρως αιτιολογημένα.

Αντίθετα, ένα κλειστό σύστημα στη πράξη ακυρώνει το στρατηγικό σχεδιασμό του και συμβάλλει στη μείωση της παραγωγικότητας, επειδή αυξάνει τις πεποιθήσεις και τις υπόνοιες περί ελλείμματος δίκαιης ανταμοιβής.

Αλήθεια, πως συνδέονται η ποιοτική αξιολόγηση του προσωπικού, η οποία ανατέθηκε σε ανεξάρτητη εταιρεία, οι αναφορές περί «σκληρά εργαζόμενου προσωπικού» εκ μέρους της Διοίκησης, με πολιτικές οριζόντιας μείωσης αποδοχών του προσωπικού;

Πόσο δε μάλλον, σε περίπτωση που κρίνονταν αναγκαίες, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη δικαιότερα κριτήρια επιμερισμού των βαρών, ανάλογα με την κλιμάκωση των αμοιβών.

• στην ορθολογική διαχείριση των οικονομικών πόρων του Οργανισμού.

Στο πλαίσιο αυτό θα μπορούσε να καθιερωθεί μία συμβουλευτική επιτροπή από μέλη του Οργανισμού, με τυπικά (πτυχία, σπουδές) και ουσιαστικά (επαγγελματική εμπειρία) προσόντα, με κύρια αρμοδιότητα την εισήγηση προτάσεων προς το Δ.Σ. του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.

Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. – Εκλογές

Είναι αλήθεια ότι βρισκόμαστε σε οριακό σημείο σχετικά με την βιωσιμότητα όχι μόνο των ασφαλιστικών μας Ταμείων, αλλά και ολόκληρου του θεσμού της κοινωνικής ασφάλισης και περίθαλψης. Γίνεται σαφές ότι, οι μόνιμες λύσεις δεν θα δοθούν σε συντεχνιακό επίπεδο, αλλά σε κοινωνικό επίπεδο, καταργώντας στη πράξη τις γενεσιουργές αιτίες της εξαθλίωσης και της βαρβαρότητας που δημιουργούν οι μνημονιακές πολιτικές........

Από την άλλη δεν μπορείς να χαρίσεις σε κανέναν τις κατακτήσεις ενός Κλάδου, των σκληρά εργαζομένων στα Μ.Μ.Ε., χωρίς να δώσεις όλες τις απαιτούμενες μάχες για την διασφάλισή τους.

Οι υποψηφιότητες για τις αρχαιρεσίες του ΕΔΟΕΑΠ, που στηρίζονται από το ΔΙΚΤΥΟ ΑΛΛΗΛΛΕΓΓΥΗΣ & ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ, έχουν τα εχέγγυα, τόσο της επιστημονικής τους κατάρτισης, αλλά και της μακρόχρονης ενεργούς συμμετοχής τους στους κοινωνικούς αγώνες.

ΟΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΤΟΥ «ΔΙΚΤΥΟΥ» ΔΕΣΜΕΥΟΜΑΣΤΕ ΓΙΑ ΠΛΗΡΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΜΑΣ ΣΤΟ ΝΕΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΜΕΤΡΟ ΤΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΜΑΣ ΝΑ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΟΥΜΕ ΚΑΙ ΝΑ ΣΤΑΘΟΥΜΕ ΑΝΤΑΞΙΑ ΤΗΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΧΙΛΙΑΔΩΝ ΣΥΝΑΔΕΛΦΩΝ ΜΑΣ ΣΤΟ ΚΛΑΔΟ ΩΣΤΕ :

ΚΑΝΕΙΣ ΝΑ ΜΗΝ ΝΙΩΣΕΙ ΜΟΝΟΣ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

Συναδελφικά,
Μιχάλης Πρωτολάτης