Ο δικός μας Μίκης

                                   

της Ιωάννας Κολοβού

"Σε όλα αυτά τα τελευταία δέκα χρόνια, υψώθηκα και ωρίμασα μέσα μου τόσο ώστε να γίνω απόλυτος κυρίαρχος του δημιουργικού μου έργου σε όλη του τη διάρκεια, δηλαδή εδώ και μισό αιώνα."

(Από το βιβλίο του Μίκη Θεοδωράκη «Που να βρω την ψυχή μου» Εκδόσεις ΛΙΒΑΝΗ 2002).

Λόγος Μίκη Θεοδωράκη. Που γεννήθηκε στη μυροβόλο Χίο σαν σήμερα 29 Ιουλίου του 1925. Οι ευχές όλων των Ελλήνων τον συνοδεύουν…

Νιώθω τον εαυτό μου εξαιρετικά τυχερό που γεννήθηκα στο 20ό αιώνα σ’ αυτό το μικρό ακρωτήρι της γης που το λένε Ελλάδα και  που έτυχε να κοινωνήσω μιας μεγάλης τέχνης.  Τέχνης και Λόγου του Μίκη Θεοδωράκη. Μιας προσωπικότητας με προσφορά πολύτιμη και πολύπλευρη. Μιας προσφοράς που σημάδεψε και καθόρισε εν πολλοίς την πολιτιστική ταυτότητα του τόπου μας. Ο κορυφαίος συνθέτης, ο μεγάλος αγωνιστής, ο οραματιστής, ο στοχαστής.

Δεν χρειάζονται πολλά λόγια βέβαια για να χαρακτηρίσεις κάποιον αληθινά μεγάλο. Ο ίδιος περιορίζεται σε δύο μόνο λέξεις, αυτές που προσδιορίζουν και την προσπάθειά του να αγγίξει την αλήθεια, να προσεγγίσει το τέλειο: "Συμπαντική Αρμονία" Και είναι αυτό που προσπαθεί να κοινωνήσει σε όλους εμάς, που παγιδευμένοι από εκείνους που μας όρισαν μόνο για τα μικρά και για τ' ασήμαντα πορευόμαστε αθέλητα συχνά χωρίς προορισμό σε δρόμους δαιδαλώδεις.

 "Είμαστε λαός φιλόδοξος. Οι έλληνες σε ατομική βάση είναι φιλόδοξοι, στοχεύουν ψηλά, διψούν για διάκριση. Η μεγάλη υπεροχή της καλλιτεχνικής μας παράδοσης σε σχέση με τις φτωχές υλικές συνθήκες, ευνόησε την επιλογή της πνευματικής προσπάθειας από τους προικισμένους έλληνες σε σχέση με τις άλλες δραστηριότητες. Φυσικά όσο θα ανοίγουν πλατύτερα οι πόρτες της επιστήμης και των μπίζνες, τόσο θα ελαττώνονται αυτοί που στρέφονται προς την Τέχνη και τα πνευματικά ενδιαφέροντα. Εξ άλλου είναι πολύ πιο εύκολο και πιο σύντομο το να φτάσεις ψηλά και να διακριθείς με το χρήμα. Ίσως το στάδιο ευημερίας που ανοίγει σιγά-σιγά για το Λαό μας να αποδειχθεί μοιραίο γι’ αυτήν την καταπληκτική ιστορική γενετική που μας έκανε έως σήμερα τόσο περήφανους. Μια γεύση άλλωστε έχουμε αρχίσει να παίρνουμε μ’ αυτήν την απότομη πτώση του εθνικού μας γούστου. Σημάδι ότι οι επιλογές των ελλήνων έχουν αλλάξει και όσοι επιμένουν να στρέφονται προς την πνευματική και καλλιτεχνική προσπάθεια είναι μειοψηφία".

γράφει ο Μίκης Θεοδωράκης, ο έλληνας που έχει δημιουργήσει πολιτισμό και ιστορία, που έχει εμπνεύσει ιδανικά σε πολλές γενιές, και που εξακολουθεί και δίνει όραμα στους Έλληνες εδώ, τώρα, στην αυγή του21ου αιώνα. Οι Έλληνες που κάποτε "έχτισαν" το ωραίο.

"Θεωρώ τη μουσική  την αντιπροσωπευτικότερη τέχνη που αντανακλά την αρμονία. Η ιδέα του ωραίου ας μην ξεχνάμε ότι είναι υποκειμενική. Πλην όμως οι αρχαίοι Έλληνες ανακάλυψαν αποτύπωσαν και επέβαλαν τη δική τους άποψη για το ωραίο, πάνω στο οποίο στηρίχτηκε ολόκληρο το οικοδόμημα της δυτικής τέχνης: θέατρο, ζωγραφική, γλυπτική, χορός, ποίηση, λογοτεχνία, μουσική, στηρίχτηκαν εξ ολοκλήρου στις αναλογίες του Ικτίνου, του Φειδία, του Σοφοκλή και όλων όσοι έθεσαν τα θεμέλια του συγκεκριμένου ωραίου, της συγκεκριμένης αισθητικής απόψεως πάνω στην οποία χτίστηκε όπως είπα, το οικοδόμημα της δυτικής τέχνης.»

Ο Μίκης είναι βίωμα. Βίωμα ελληνικό. Είναι μέσα στα κύτταρα των Ελλήνων, έρχεται  3000 χρόνια πριν και από το 50 και μετά προσδιορίζει το DNA τους.

Είναι ο ήχος της μουσικής του που πότισε τα κύτταρά μας, είναι ο ήχος των κειμένων και του λόγου του που μας καθοδηγεί όταν συχνά πυκνά το δρόμο χάνουμε κι την πυξίδα αγνοούμε.

Τι είναι αυτό που απελπιστικά λείπει σήμερα;

«Η προοπτική» απαντά ο Μίκης Θεοδωράκης. Κι αυτό  είναι που μας δίνει αυτούς τους δύσκολους καιρούς μέσα από τον δημόσιο λόγο του.  Όχι μόνο με την καταγγελία των επίορκων πατέρων του έθνους. Αλλά και την προοπτική. Το σπόρο που φύτεψε βαθιά στην Ελληνική γη  με την «Σπίθα». Για να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα…

Είναι να απορείς πως αυτός ο τόσο βαθιά ελληνολάτρης, ο άνθρωπος που αγάπησε όσο λίγοι και με πάθος την πατρίδα του είναι παγκόσμιος. Όλοι οι λαοί της γης τον θεωρούν δικό τους. Όλοι τον αγαπούν. Γιατί κάθισε κι αφουγκράστηκε την ψυχή τους, Γιατί διαλάλησε σε όλη τη γη τους δίκαιους αγώνες τους για την ελευθερία. Γιατί τραγούδησε τον πόνο τους  με τραγούδια παρηγορητικά, παυσίλυπα, βάλσαμο στην καρδιά… Οι νότες του ταξιδιάρικα πουλιά  πέταξαν πάνω από θάλασσες και στεριές κι απλώθηκαν στην οικουμένη. Αδύνατο να ορίσεις τα όριά του. Κι ας είναι από τις ποιο αγαπημένες η ρήση τους «Να μείνουμε Έλληνες». Πολύ βαριά παρακαταθήκη… Πολύτιμη όσο ποτέ στις μέρες μας που η πατρίδα μας δοκιμάζεται άγρια.

Ο δικός μας Μίκης, ο Μίκης των Ελλήνων, τόσο οικείος και τόσο κοντά μας, μέσα στη μεγαλοσύνη του.

                                                                      Ιωάννα Κολοβού