Η (πρώτη) απόφαση του Πειθαρχικού με το σκεπτικό της διαγραφής τριών δημοσιογράφων του ΣΚΑΙ και το παρασκήνιο

Ο Κώδικας Επαγγελματικής Ηθικής και Κοινωνικής Ευθύνης των δημοσιογράφων της ΕΣΗΕΑ αναφέρει ρητά:  « Η πληροφόρηση είναι κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα ή μέσο προπαγάνδας»

  

Δόθηκε χθες στη δημοσιότητα η πρώτη από τις αποφάσεις του Πρωτοβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου της ΕΣΗΕΑ  με την οποία διαγράφονται τρείς δημοσιογράφοι, στελέχη του ΣΚΑΙ καθώς και το σκεπτικό της διαγραφής των  Σταμάτη Μαλέλη (18 μήνες), Άρη Πορτοσάλτε ( 1 χρόνος) και Νίκου Κονιτόπουλου (6 μήνες).  Με αρκετή καθυστέρηση είναι αλήθεια η οποία, όπως μάθαμε οφείλεται σε αναβολές και κωλυσιεργίες  και προσκόμματα για απίστευτα, πραγματικά, θέματα. Όπως π.χ. αν δικαιούται κάποιος να …αλλάξει την ψήφο του μήνες μετά και ενώ ή διαδικασία έχει προχωρήσει ή αν δικαιούται να φύγει χωρίς να αποφασίσει και άλλα τέτοια χαριτωμένα!!! Μέσα στα παράτυπα θα πρέπει κανείς να προσθέσει τη δημόσια δήλωση της προέδρου του Πειθαρχικού  ΠΡΙΝ δημοσιοποιηθεί η απόφαση…

 Η απόφαση είναι εφέσιμη αλλά στη σημερινή του συνεδρίαση το Π.Σ αποφάσισε την ανάρτησή της (στο σάιτ της ΕΣΗΕΑ)  βάσει άρθρου του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας των Π.Σ. που επιτρέπει την ανάρτηση μη τελεσίδικης απόφασης όταν, κατά την κρίση του αρμόδιου οργάνου " υπάρχουν  φαινόμενα παραπληροφόρησης, που οδηγούν σε παραπλανητικές εντυπώσεις ή διασύρουν μέλη του" και επίσης, εάν "υπάρχει λόγος προς ενημέρωση ευρύτερου αριθμού προσώπων. 

Έτσι, μπορεί, επιτέλους να γίνει συζήτηση επί της ουσίας και σε συγκεκριμένη βάση πάνω σε ένα θέμα που προκάλεσε εντονότατες αντιδράσεις ,κυρίως από συγκεκριμένη πολιτική πλευρά, η οποία άφηνε να εννοηθεί ή και φανερά υποστήριζε ότι «πρόκειται για φίμωση της ελευθερία της έκφρασης» και είναι «έργο της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ»  . Αντιδράσεις που δεν στηρίζονταν σε κανένα σκεπτικό και σε κανένα στοιχείο αλλά  σε μία αυθαίρετη «υπόθεση» και συμπληρωνόντουσαν με ένα εξ ίσου αυθαίρετο «φακέλωμα» των μελών του Πειθαρχικού και του ΔΣ της ΕΣΗΕΑ  (παρόμοιο με αυτό του μέιλ εναντίον της πλειοψηφίας του ΔΣ της ΕΣΗΕΑ προς τα γραφεία της Ν. Δημοκρατίας !!!) .

 Το ΠΠΣ ασχολήθηκε με την εξεταζόμενη υπόθεση, όπως αναφέρεται στην απόφαση,  μετά από σωρεία καταγγελιών (σ.σ. πάνω από 300!!!) που διαβιβάστηκαν από την πλειοψηφούσα σύμβουλο συν. Μαρία Αντωνιάδου, που εκτελούσε καθήκοντα προέδρου, λόγω μη συγκροτήσεως σε σώμα του νέου Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΣΗΕΑ. 

Από όσα γνωρίζουμε εμείς, στη σχετική συζήτηση δεν υπήρχε καμία διαφωνία από μέλη του ΔΣ στο να διαβιβαστούν οι καταγγελίες των πολιτών στο Πειθαρχικό (προφανώς για να διερευνηθούν και να αποφασίσουν οι αρμόδιοι όχι για να πετάξουμε από τα χέρια μας την καυτή πατάτα!!), γιαυτό και τώρα προκαλεί εντύπωση που κάποιοι προσπαθούν να διαχωρίσουν τη θέση τους (βλ. ανακοίνωση Ενωμένων Δημοσιογράφων αλλά και μεμονωμένες δηλώσεις των ίδιων!! )Οι καταγγελίες διαβιβάστηκαν με τα υπ’ αριθμ. 12/08.07.15 και υπ’ αριθμ. 17/09.07.15 σχετικά έγγραφα, προκειμένου το ΠΠΣ να επιληφθεί. Ας σημειωθεί ότι οι κρινόμενοι δημοσιογράφοι υποστηρίζουν ότι δε γνώριζαν τις καταγγελίες κάτι , όμως, που διαψεύδεται από τα σχετικά αποδεικτικά έγγραφα με τα οποία καλούνται να παραλάβουν αντίγραφα ολόκληρου του φακέλου προ της απολογίας τους.

 Ξεκινώντας με βάση αυτές τις καταγγελίες και αφού αποφασίστηκε η άσκηση δίωξης (τότε είχε συμφωνήσει και η πρόεδρος του Πειθαρχικού η οποία στη συνέχεια, περίπου δύο μήνες αργότερα και μετά από… ώριμη σκέψη προσπάθησε εναγωνίως να πάρει πίσω την ψήφο της δημιουργώντας μεγάλα δράματα!!) διερευνήθηκαν εξαντλητικά και τα πραγματικά γεγονότα με σωρεία τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών εκπομπών ( στη συγκεκριμένη περίπτωση του Σκάι αλλά όχι μόνο) .

Οι ευθύνες στηρίχθηκαν σ΄ αυτά τα στοιχεία  και για την απόφαση ελήφθησαν υπόψη η Ανακοίνωση του Εποπτικού Οργάνου Δεοντολογίας (υπ’ αριθμ. 252/03.07.15) και συγκεκριμένα άρθρα του Κώδικα Αρχών Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας.

Σ΄αυτή την ανακοίνωση του Εποπτικού διαπιστώνεται ότι «ορισμένοι συνάδελφοι κυρίως σε τηλεοπτικά μέσα, αντί να ακολουθούν με την επιβαλλόμενη αυστηρότητα τους κανόνες δεοντολογίας, εκτρέπονται σε παραβατικές συμπεριφορές, υποκαθιστώντας το δημοσιογραφικό λειτούργημα με απροκάλυπτη προπαγάνδα». Και επισημαίνει «την ανάγκη αποφυγής διχαστικής ατμόσφαιρας που κατά πρώτο λόγο πλήττει το κοινωνικό σύνολο και την ίδια τη χώρα».

Στο σκεπτικό του το Πειθαρχικό ξεκαθαρίζει ευθύς εξαρχής ότι  πολλοί πολίτες και βέβαια δημοσιογράφοι είχαν εκφραστεί υπέρ της μίας ή της άλλης άποψης (σ.σ. ΝΑΙ ή ΟΧΙ) με άρθρα, συμμετοχή σε εκδηλώσεις κ.λ.π. . Κάτι που όχι μόνο δεν θεωρεί μεμπτό αλλά αντίθετα κρίνει ότι «πολλοί συνάδελφοι με δημόσιες δηλώσεις, αρθρογραφία, συμμετοχή σε οργανωμένα σύνολα κ.λπ. εξέφρασαν τις απόψεις τους υπέρ της μιας ή της άλλης επιλογής, συμβάλλοντας στον γενικότερο προβληματισμό, με τις γνώσεις, την πληροφόρηση και το κύρος του δημοσιογραφικού λειτουργήματος».

Το πού έγκειται, κατά το Πειθαρχικό, το πρόβλημα αναφέρεται στην

επόμενη παράγραφο:

 «Είναι αναμφίβολο ότι η όλη αυτή εκλογική διαδικασία χαρακτηριζόταν από την αγωνία του κοινωνικού συνόλου, που βρισκόταν σε δεινή θέση από την οικονομική κρίση. Και ανεξάρτητα από την όποια επιλογή του υπέρ του ΝΑΙ ή του ΟΧΙ, ήταν διάχυτη η ανησυχία για τα επακόλουθα μετά το δημοψήφισμα, οτιδήποτε και αν επικρατούσε, καθώς οι συνέπειες θα ήταν οι ίδιες για όλους, όπως και συμβαίνει.

 Κρίσιμος στην προεκλογική περίοδο, όπως πάντα, ήταν ο ρόλος των ΜΜΕ και ιδίως των τηλεοπτικών, με εύλογη του αξίωση για αντικειμενική, πλουραλιστική και ισότιμη προς κάθε άποψη λειτουργία. (βλ. ανακοίνωση Εποπτικού Οργάνου Δεοντολογίας)

 Δυστυχώς όμως στην εξεταζόμενη περίπτωση, με βάση όσα αναφέρονται από τους καταγγέλλοντες  πολίτες αλλά και όσα με την ενδελεχή έρευνα του Συμβουλίου προέκυψαν, δημοσιογράφοι του ραδιοτηλεοπτικού σταθμού Σκάι, παραβίασαν κατάφωρα τις αρχές της δημοσιογραφικής δεοντολογίας. Λειτούργησαν σε μία διαδικασία προπαγάνδας με μονόπλευρη παρουσίαση της μιας από τις δύο απόψεις, παραβιάζοντας απροκάλυπτα την αρχή της ισηγορίας που ο Κώδικας Δεοντολογίας διακηρύττει ως οξυγόνο της δημοκρατίας. Η απαράδεκτη και αντιδεοντολογική αυτή πρακτική αποτυπώνεται, μεταξύ άλλων, στο γεγονός ότι, σύμφωνα με τις επίσημες μετρήσεις, για τη συγκέντρωση υπέρ του ΟΧΙ στις 29/7 ο Σκάι δεν διέθεσε καθόλου χρόνο για την κάλυψή της, ενώ αντίθετα διέθεσε 7΄15΄΄ για το συλλαλητήριο υπέρ του ΝΑΙ στις  30/7. 

 Όμως η προπαγανδιστική αυτή πρακτική δεν εξαντλήθηκε στην μονόπλευρη λειτουργία, αλλά δυστυχώς πολλοί  πέρασαν στα όρια της τρομολαγνίας, εκφοβίζοντας  τους πολίτες, προκειμένου να τους κατευθύνουν στην δική τους επιλογή. Έτσι, μετέδιδαν αναληθείς ειδήσεις περί χρεοκοπίας, πτώχευσης, κουρέματος καταθέσεων παρ ότι είχε γίνει διάψευση κ.λ.π., αλλά κυρίως  επιστρατεύοντας φανταστικά σενάρια, για τουρκική απόβαση στα νησιά, θέματα στη Θράκη, νέα Μικρασιατική καταστροφή,  εμφύλιο πόλεμο στην Ελλάδα και άλλα ανάλογα, χωρίς όριο και φραγμό. Και μάλιστα παρουσιάζοντας πολιτικές  εκπομπές με την ίδια στόχευση, ακόμη και κατά την παραμονή του δημοψηφίσματος, κατά παράβαση του Νόμου.

Όμως οι τρείς προαναφερόμενοι συνάδελφοι, σύμφωνα με όσα προεξετέθησαν και όσα εκατοντάδες πολίτες κατήγγειλαν, δυστυχώς παραβίασαν όχι μόνο την δημοσιογραφική δεοντολογία, αλλά και τις βασικές δημοκρατικές αρχές της ισηγορίας  και πολυφωνίας, σε μία απροκάλυπτη προπαγανδιστική τακτική, με εκφοβιστικές μεθοδεύσεις και διχαστικό πνεύμα. Κατά περιφρόνηση και όσων το Εποπτικό Όργανο Δεοντολογίας της ΕΣΗΕΑ είχε επισημάνει.

 Οι αντιδημοκρατικές αυτές πρακτικές, θα έπρεπε να έχουν πάγια την καθολική αποδοκιμασία. Δυστυχώς έχουν κατά περίπτωση ισχυρούς υποστηρικτές στον ευρύτερο πολιτικοκοινωνικό χώρο, σε εναλλασσόμενους ρόλους, ανάλογα με το ποιούς κάθε φορά εξυπηρετούν και ποιούς ζημιώνουν.  Πέραν του ότι η παντοδυναμία των τηλεοπτικών μέσων ενημέρωσης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, αποτρέπει κάθε σκέψη για οποιαδήποτε παρέμβαση.»

Ολόκληρη η απόφαση του Πειθαρχικού εδώ. Εντός των ημερών θα καθαρογραφούν και οι άλλες αποφάσεις και, υποθέτουμε, θα δημοσιοποιηθούν.