ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ: υπόθεση δεοντολογίας η λογοκρισίας;

Τι λένε ιδιοκτησία και εργαζόμενοι

Η ιδιοκτησία της εφημερίδας "Ελευθεροτυπία" αποφάσισε, πρίν δύο ημέρες να μήν δημοσιεύσει μία σημαντική είδηση , παρά τίς αντιδράσεις της διεύθυνση και των συντακτών.

Σήμερα η εφημερίδα δίνει έκταση στο θέμα παραθέτοντας τρία κείμενα -άρθρο του εκδότη Θανάση Τεγόπουλου, κείμενο των συντακτών και σχόλιο τής ιδιοκτήτριας Μάνιας Τεγοπούλου. Ανεξάρτητα απο την δική μας θέση είμαστε υποχρεωμένοι να χαιρετήσουμε την δημόσια έκθεση ενός "εσωτερικού" προβλήματος που, όμως, μας αφορά όλους γιατί αγγίζει την ουσία της ελευθερίας του τύπου. Ο ελληνικός τύπος δεν μας έχει συνηθίσει σε τέτοια. Ας είναι αυτό η αρχή για ένα διάλογο πάνω στή δεοντολογία των ΜΜΕ. Παραθέτουμε όλα τα κείμενα όπως δημοσιεύθηκαν στην εφημερίδα:

Γιατί η «Ε» δεν δημοσίευσε την «εισβολή της ΕΛ.ΑΣ. στη γιάφκα»
Η είδηση και οι «ειδήσεις»
ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ ΤΗΣ «Ε» ΘΑΝΑΣΗ ΤΕΓΟΠΟΥΛΟΥ

Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ δεοντολογία είναι σαφής και γνωστή. Ολες οι ειδήσεις πρέπει να δημοσιεύονται. Τα σχόλια είναι ελεύθερα, αλλά τα συμβάντα είναι ανάγκη να γίνονται γνωστά. Πρόκειται για υποχρέωση προς τον αναγνώστη.Η «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ» στο χθεσινό της φύλλο δεν ανέφερε την είδηση ότι η αστυνομία απέκλεισε μια πολυκατοικία ερευνώντας για τον εξοπλισμό του «Επαναστατικού Αγώνα». Εξι άνθρωποι έχουν κατηγορηθεί και προφυλακιστεί για συμμετοχή στην οργάνωση αυτή.ΠΡΟΧΘΕΣ τη νύχτα τα κανάλια διέκοπταν τα προγράμματά τους και παρουσίαζαν έκτακτα δελτία για την αστυνομική έρευνα. Η αστυνομία, ωστόσο, δεν είχε κάνει καμιάν επίσημη ανακοίνωση.

Οι δημοσιογράφοι δεν μπορούσαν να πλησιάσουν την πολυκατοικία όπου γίνονταν οι έρευνες. Ούτε καν να συνομιλήσουν με τους απομακρυνθέντες, για προληπτικούς λόγους, ενοίκους της. Το Μέγκα, μάλιστα, εικονογράφησε την εκπομπή του με γιάφκα αρχείου (που δεν είχε, φυσικά, καμιά σχέση με την ερευνώμενη).

ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ χθες είχαν πρωτοσέλιδη την είδηση, υιοθετώντας την. Η «Καθημερινή» τιτλοφορούσε: «Ανεκαλύφθη η κεντρική γιάφκα, πλήρης όπλων και εκρηκτικών», με υπότιτλο «Ανάμεσά τους το ρουκετοβόλο-ταυτότητα του "Επαναστατικού Αγώνα"». «Το Βήμα»: με υπότιτλο «Στην Ευελπίδων η κεντρική γιάφκα του "Επαναστατικού Αγώνα"» και τίτλο «Οπλα και ρουκέτες δίπλα στα δικαστήρια». «Τα Νέα»: «Αφόπλισαν τους τρομοκράτες». Το «Εθνος»: «Χτύπημα στην καρδιά της τρομοκρατίας». Ο «Ελεύθερος Τύπος»: «Γιάφκα του "Επαναστατικού Αγώνα" στην Κυψέλη». Η «Απογευματινή»: «Τίτλοι τέλους του "Επαναστατικού Αγώνα"». Και προσθέτει χαρακτηριστικά: Τα ευρήματα «δένουν» τις κατηγορίες για τους συλληφθέντες (που και πριν από αυτά έχουν προφυλακιστεί).

ΜΠΡΟΣΤΑ σ' αυτόν τον δημοσιογραφικό καταιγισμό, με βάση ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες της αστυνομίας, η σιωπή της «Ελευθεροτυπίας», που τηρεί απαρέγκλιτα τη δημοσιογραφική δεοντολογία, ήταν εκκωφαντική. Προκάλεσε έκπληξη. Αρνητική έκπληξη. «Απόκρυψη είδησης», «Αποπληροφόρηση», «Ελλειψη σεβασμού στον αναγνώστη». Κυρίαρχη η δημοσιογραφική δεοντολογία αλλά και η παράδοση της «Ελευθεροτυπίας», που την τηρεί αυστηρά.

ΑΚΟΜΗ και οι συντάκτες μας διαμαρτυρήθηκαν. «Γιατί δεν είχαμε την είδηση;», έστω ένα μονόστηλο. Δεν έχει εμπιστοσύνη η εφημερίδα στους συντάκτες της να αξιολογούν τις πληροφορίες της αστυνομίας; Αφήνουμε κατά μέρος την κακόπιστη κριτική -όχι από συντάκτες, βεβαίως- που μας κατηγορεί για υποστήριξη της τρομοκρατίας (ενώ η «Ελευθεροτυπία» είναι πάντα εναντίον όλων των πράξεων βίας, απ' όπου και αν προέρχονται, αλλά υπερασπίζεται τα δικαιώματα των κατηγορουμένων, ιδίως στην προδικασία).

Η ΣΙΩΠΗ της εφημερίδας μας, στην περίπτωση αυτήν και μόνο, έστελνε ένα μήνυμα. Ούτε έλλειψη εμπιστοσύνης στους συντάκτες μας -αλίμονο!- οι οποίοι καλύτερα από άλλους ξέρουν να αξιολογούν τις πληροφορίες, ούτε έλλειψη σεβασμού στον αναγνώστη. Αντιθέτως. Δεν ήταν αποπληροφόρηση ή απόκρυψη μιας «είδησης», που ήταν ήδη και θα γινόταν ευρέως γνωστή. Αμυνα στην παραπληροφόρηση ήταν:

* Αμυνα, στην κατασκευή σεναρίων με ευθύνη της αστυνομίας, που κρυβόταν πίσω από SMS, τα οποία οδηγούν στη φυλακή ανθρώπους, χωρίς να γίνονται σεβαστά τα δικαιώματά τους.
* Αμυνα στην απαράδεκτη μεθόδευση της αστυνομίας, να χρησιμοποιεί τα ΜΜΕ, για να δημιουργείται κλίμα καταδικαστικό, ώστε να θριαμβολογεί μετά, παραβιάζοντας, στην υπόθεση της τρομοκρατίας, το τεκμήριο αθωότητας και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η ΜΗ δημοσίευση της είδησης αυτής είχε πολιτικό σκοπό και κόστος. Με τον θόρυβο που δημιουργήθηκε, εντός και εκτός των τειχών, για αυτήν την απροσδόκητη παράβαση της δημοσιογραφικής δεοντολογίας από την «Ε», πέρασε ένα μήνυμα πιο σημαντικό από τη δημοσίευση. Κατ' εξαίρεση. Ο αναγνώστης θα κρίνει.

Οι συντάκτες της «Ε» και της «Κ.Ε.», που συγκεντρώθηκαν χθες σε χώρο της εφημερίδας, έπειτα από συζήτηση κατέληξαν στο παρακάτω κείμενο:
Η «Ελευθεροτυπία» δεν δημοσίευσε χθες το γεγονός της εισβολής της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας σε διαμέρισμα της Κυψέλης το οποίο σύμφωνα με την αστυνομία -παρ' ότι δεν είχε εκδώσει επίσημη ανακοίνωση- είναι η «γιάφκα του Επαναστατικού Αγώνα». Η μη δημοσίευση με απόφαση της ιδιοκτησίας και παρά τις διαφωνίες της διεύθυνσης, που είχε ως αποτέλεσμα να μην ενημερωθούν οι αναγνώστες της εφημερίδας για τις πραγματικές διαστάσεις του γεγονότος, συνιστά λογοκρισία, που δεν συνάδει με τις αρχές της δημοσιογραφικής δεοντολογίας, τις οποίες υπηρετούμε με συνέπεια οι συντάκτες τής «Ε». Κι αυτές τις αρχές της δημοσιογραφικής δεοντολογίας τηρούμε και απέναντι στον τρόπο με τον οποίο η αστυνομία διαχειρίζεται τις εξελίξεις το τελευταίο διάστημα. Ενα γεγονός ή μια πληροφορία μπορεί όποιος θέλει να την κρίνει ή να την αμφισβητήσει. Δεν μπορεί όμως σε καμία περίπτωση να μην τη δημοσιεύσει και να την αποκρύψει από το αναγνωστικό κοινό.
Οι συντάκτες της «Ε» και της «Κ.Ε.»

Και η απάντηση της ιδιοκτησίας
Η Αστυνομία διαχειρίζεται τις εξελίξεις;
Οι συντάκτες έχουν δεοντολογία;
Και αν ναι, ποια;
Οταν μεθαύριο θα έρθει η πληροφόρηση μέσω MEGA ότι προσγειώθηκε ο πρώτος Αρειανός στον πλανήτη, ποιος συντάκτης της «Ε» θα την επωμισθεί;

Η Ιδιοκτήτρια

ΜΑΧΟΜΕΝΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Όπως πληροφορούμαστε αύριο Πέμπτη στις 15.30 θα πραγματοποιηθεί νέα συνέλευση των εργαζόμενων στην Ελευθεροτυπία για να συζητήσει το θέμα. Γιατί, όπως χαρακτηριστικά γράφουν: “Η Συνέλευση των εργαζομένων της “Ελευθεροτυπίας” είναι η μόνη δημοκρατική διέξοδος απέναντι στη μονομερή απόφαση της ιδιοκτησίας της εφημερίδας να επιβάλλει εμπάργκο στη δημοσιογραφική κάλυψη των ζητημάτων που σχετίζονται με τις έρευνες για τον “επαναστατικό αγώνα”. Οι εφημερίδες και όλα τα ΜΜΕ πρέπει να υπακούουν αποκλειστικά και μόνο στον Κώδικα Επαγγελματικής Ηθικής των δημοσιογράφων”.